Υπάρχουν κάποιες απόψεις οι οποίες καθώς επαναλαμβάνονται και ανακυκλώνονται από γραφίδες και στόματα, σε μια αέναη σκυταλοδρομία κοινοτοπίας του λόγου, λόγω της επανάληψης αυτής καταλήγουν να θεωρούνται πλέον θέσφατα και ακαταμάχητες αλήθειες. Δεν είναι εύκολο να ξεφύγεις από την παγίδα!... Τέτοιες απόψεις έχω υποστηρίξει και γράψει κι εγώ κατά καιρούς... Και ομολογώ όχι και λίγες φορές! Πόσες φορές λοιπόν δεν έχουμε ακούσει ή διαβάσει ότι ζούμε σε μπουζουκοκατεχόμενη χώρα, ότι μας καταδυναστεύουν τα σκυλάδικα, ότι τα άξια ονόματα και οι καλές μουσικές δεν προβάλλονται, θάβονται και μένουν στο ...σκότος της αφάνειας; Και δώσ’ του οι ηρωικοί φιλιππικοί απέναντι στα κακά ΜΜΕ (συνώνυμο πλέον του διαβόλου αυτή η λέξη!), που ταΐζουν τον κόσμο σκουπίδια και υποκουλτούρα... Πόσες φορές εμείς οι δημόσιοι γραφιάδες (γιατί δημοσιογράφοι δεν είμαστε!) του «underground» (ας μην σχολιάσω καλύτερα!) χώρου δεν έχουμε γκρινιάξει μετά από συναυλία για την πενιχρή προσέλευση, πόσες φορές δεν βγάλαμε το δάχτυλο και δεν κατσαδιάσαμε τον κόσμο (χρησιμοποιώντας μάλιστα αυτή την απεχθή καθιερωμένη πια προστακτική του β’ ενικού!) που αντί για τον ξεχωριστό και φρέσκο Manyfingers (τυχαίο επίκαιρο παράδειγμα, θα αντικατασταθεί στο υπόλοιπο κείμενο με τελίτσες για να συμπληρώσετε το όνομα της αρεσκείας σας!), αυτοί οι οπισθοδρομικοί και κολλημένοι προτιμάνε Scorpions και Lisa Gerrard; Πόσες φορές δεν έχουμε διαβάσει ή γράψει κριτική η οποία κλείνει με την κλασική κλισέ κορώνα «σε έναν πιο δίκαιο κόσμο οι ....... θα ήταν πρώτο όνομα, θα πουλούσαν χιλιάδες δίσκους» και άλλα τέτοια όμορφα και συγκινητικά;

Καλά όλα αυτά, σίγουρα υπάρχει μια ισχυρή δόση αλήθειας, κυρίως όσον αφορά την μπουζουκοκατοχή η οποία είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, και δεν χρειάζεται να κατέβεις στην παραλιακή ή να βγεις στην εθνική για να το διαπιστώσεις. Όσον αφορά όμως την προβολή και το δήθεν «θάψιμο», αν τολμήσουμε να διασχίσουμε το πυκνό πλέγμα των λέξεων και ρίξουμε μια ματιά στο νόημα που κρύβουν, ίσως διαπιστώσουμε ότι κάπου αρμενίζουμε στραβά... Ή εθελοτυφλούμε...

Θα θέσω αυτή τη φορά εξ’ αρχής την άποψη μου επί της οθόνης, χωρίς να σας ταλαιπωρήσω με ...μαιευτικές μεθόδους! Πιστεύω λοιπόν ότι στην πραγματικότητα, η μουσική την οποία εμείς ακούμε, η «ανεξάρτητη», η underground, η «ξένη» μουσική (διαλέξτε μια ταμπέλα, δεν έχει και τόση σημασία άλλωστε!), έχει δυσανάλογα μεγάλη και ασύμμετρη προβολή στη χώρα μας... Δυσανάλογη όχι σε σχέση με την όποια αξία της... Αλλά σε σχέση με την απήχηση την οποία τελικά έχει...


Δεν θα σταθώ στον χώρο του Internet, όπου και δραστηριοποιείται το αγαπημένο MiC και 3-4 άλλα αξιόλογα μουσικά περιοδικά. Η παρεμβατική δυναμική του Internet στην Ελλάδα είναι άλλωστε ακόμη εμβρυακή (στον πρώτο μήνα μάλιστα!). Ας ρίξουμε όμως μια ματιά στα έντυπα... Θα διαπιστώσουμε αυτό το περίφημο έλλειμμα πληροφόρησης και προβολής; Και ας θέσουμε και το αιχμηρό ερώτημα... Ποιος έχει μεγαλύτερη προβολή αναλογικά; Η Πέγκυ Ζήνα (επίσης τυχαία επιλογή!) ή οι .......; Στον trendy τσάμπα τύπο, o οποίος και αυτοβαυκαλίζεται ως εκφραστής των σύγχρονων τάσεων, η Πεγκούλα δεν έχει στον ήλιο μοίρα! Αντιθέτως, και οι δύο μεγάλες εφημερίδες της Αθήνας που διατείνονται ότι απευθύνονται στο πιο δυναμικό κομμάτι του πληθυσμού, με πάνω από 100.000 αναγνώστες, ασχολούνται και προβάλλουν εκλεκτικά μουσικές, που κυμαίνονται από το ρεύμα της folk και του shoegaze μέχρι τον πλέον άγνωστο στη μάνα του μουσικό της …intelligent minimal ambient! Πόσοι άραγε από αυτό το ...δυναμικό κομμάτι του πληθυσμού να ξέρουν πραγματικά τι είναι το ...shoegaze; Οι περισσότεροι δε από τους δίσκους αυτούς πολύ αμφιβάλλω αν τελικά πουλάνε πάνω από 100-200 κομμάτια σε όλη την επικράτεια...

Να περάσουμε και στην ...πληρωμένο τύπο; Οι περισσότερες εφημερίδες της «προοδευτικής» πτέρυγας, με τις μεγάλες κυκλοφορίες και τα μεγάλα συγκροτήματα από πίσω, στις μουσικές τους στήλες φτάνουν ως το παραδοσιακό και το έντεχνο, άντε και Νταλάρα με Αλεξίου! Και οι παρουσιάσεις των δίσκων των ......... δεν λείπουν ποτέ από τις σελίδες τους. Η Πεγκούλα από την άλλη θα δει εκεί το όνομα της μόνο σε χλευαστικό και σατιρικό πλαίσιο ή αν την πιάσουν να ...φοροδιαφεύγει! Ακόμη και οι εφημερίδες της ...Δεξιάς του Κυρίου, που ήταν τα τελευταία «λαϊκά» προπύργια (τι ειρωνεία ε;) έχουν κάνει στροφή στην ποιότητα! Δεν υπάρχει κάποιο έγκυρο έντυπο του μπουζουκιού, ένα αντίστοιχο έστω ...MiC, το οποίο να κάτσει να γράψει μια κριτική, ή έστω να ασχοληθεί σοβαρά και ουσιαστικά με τον καινούργιο της δίσκο! Μια Espresso (και οι κλώνοι της) και ένα «Πρώτο Θέμα» έμειναν για την όμορφη Πέγκυ...

Θα μου πείτε, ότι υπάρχει και η Τηλεόραση, ο μεγάλος αφέντης! Πράγματι, αλλά εκεί η Πέγκυ θα ακουστεί στα πρωϊνάδικα, μεταξύ σπανακόπιτας και μάσκαρας για το πρόσωπο, την ώρα που το «δυναμικό» κομμάτι του πληθυσμού δουλεύει ή ...κοιμάται μετά από hangover, στα μεσημεριανάδικα, όπου όμως κανείς δεν θα ασχοληθεί με τη μουσική της, αλλά με τον τελευταίο γκόμενο, το γάμο, το φουστάνι της και για την όποια κόντρα της με την Τάδε ανταγωνίστρια στάρλετ. Θα την καλέσουν και ο Χατζηνικολάου με τον Πρετεντέρη μία φορά το χρόνο, για να δουν και αυτή μια ακροαματικότητα στα ...σκέλια τους και αυτό ήτανε... Μόνο στο πλήρως απαξιωμένο πλέον ραδιόφωνο είναι αυτοκράτειρα η καλλικέλαδος αοιδός... Παρολ’ αυτά, η Πέγκυ κάθε βράδυ έχει το μαγαζί της γεμάτο και ο κόσμος περνάει καλά, ενώ οι ...... , οι οποίοι θα προβληθούν σε όλα τα free press, με κριτικές αποθεωτικές και ίσως κάποιο 9άρι από το ...στρυφνό MiC, θα μαζέψουν 500 εισιτήρια. Θέλετε 1000; 3000; ΟΚ! Και αυτά εφ’ άπαξ... Έτσι κι εμφανίζονταν κάθε βράδυ, στο τέλος θα κατέληγαν να παίζουν αυτοί μαζί με τον ηχολήπτη-κούκο και άλλους δύο (ούτε καν τρεις!)... Αρκεί λοιπόν η διαφορά στην προβολή για να δικαιολογήσει αυτή την χαώδη διαφορά;


Ίσως ήρθε η ώρα να απομυθοποιήσουμε το περιβόητο κλισέ περί των παντοδύναμων ΜΜΕ, που όλα τα ρυθμίζουν και τα κανονίζουν κατά βούληση... Αν ο Τύπος είχε τόση τεράστια δύναμη, στις συναυλίες π.χ. των Mary & the Boy θα έπρεπε να γίνεται λαϊκός ξεσηκωμός από το «δυναμικό κομμάτι του πληθυσμού». Και στο κάτω-κάτω της γραφής, πιστεύει αλήθεια κανείς ότι π.χ. η Κική Δημουλά (γιατί ο προβληματισμός μας δεν περιορίζεται μόνο στον μουσικό χώρο) όση προβολή κι αν είχε, θα πούλαγε ποτέ περισσότερο από την Μάιρα Παπαθανασοπούλου (βλ. Ιούδας που φιλούσε υπέροχα); Είναι που κάποια πράγματα είναι εξ ορισμού για τους λίγους. Όχι όμως (προσοχή!) γιατί αυτοί οι λίγοι είναι οι ιδιαίτεροι, οι προνομιούχοι, οι εκλεκτοί, οι καλλιεργημένοι...

Δεν έχω απαντήσεις σε πολλές από τις ερωτήσεις που τίθενται... Μπορώ ασφαλώς να σκεφτώ κάποιες που σαν μικροί παραπόταμοι θα αρδεύσουν την αλήθεια, αλλά δεν θέλω να εστιάσω εκεί. Προτιμώ να κρατήσω προς το παρόν κάποια «διδάγματα»... Διδάγματα που αφορούν σε κύριο βαθμό εμένα! Τώρα αν αγγίξουν και κάποιον άλλο, έχει καλώς.. Αν όχι, πάλι καλώς έχει!

Είναι λοιπόν καιρός, εμείς οι μουσικογραφιάδες (και όχι μόνο!) να κατέβουμε από το καλάμι και τη φαντασίωση ότι επηρεάζουμε τον κόσμο... Ας πάψουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου, ότι ο μικρόκοσμος μέσα στον οποίο έχουμε επιλέξει να κινούμαστε αποτελεί ΤΗΝ Πραγματικότητα, γιατί η πραγματικότητα έχει αναρίθμητες πλευρές, όσες σχεδόν και οι εν ζωή άνθρωποι! Ας σταματήσουμε να μπλέκουμε τo talk of the …klika ή το talk of the parea και να το ανάγουμε σε talk of the town! Ας αναλογιστούμε και ας το χωνέψουμε με ...σεμνότητα και ταπεινοφροσύνη ότι οι δίσκοι και οι μουσικές με τις οποίες ασχολούμαστε και παθιαζόμαστε, δεν αφορούν ενεργά παρά μόνο ένα απειροελάχιστο τμήμα του πληθυσμού της χώρας (προσωπικά δεν πιστεύω ότι αριθμεί πάνω από 30.000 πανελλαδικώς!)...

Και το βασικότερο όλων... Ας ξανα-ανακαλύψουμε και ας ξανα-αγαπήσουμε την μουσική... Ας αποβάλλουμε κατά το δυνατόν την κακή νοοτροπία της μειονοτικής ομάδας και το σύνδρομο του γαλατικού χωριού που ανέφερα σε πρόσφατο post (βλέπε: Win by losing). Ας αφήσουμε στην άκρη τα συγκινητικά παχιά λόγια και τον ιεραποστολικό ζήλο για την «άλλη Ελλάδα», αυτή που αντιστέκεται και που επιμένει, τις ηρωικές κορώνες και τους δεκάρικους για τη σωτηρία της ...ανεξάρτητης μουσικής. Δεν χρειάζεται να ανοίγουμε μέτωπα και να κυνηγάμε δονκιχωτικά ανεμόμυλους και εχθρούς, για να αναδείξουμε την αξία της όποιας μουσικής μας συγκινεί. Ας αγαπήσουμε τη μουσική που μας αρέσει, ας εκφράσουμε τα συναισθήματα που μας προκαλεί ένας δίσκος, ας υμνήσουμε με πάθος και ας θάψουμε με ακόμη πιο περίσσιο πάθος! Αλλά με θετικό πνεύμα... Όχι με ετεροκαθορισμούς και φανταστικές αντιπαλότητες...

Και μεταξύ μας... Ένας κόσμος όπου η Κική Δημουλά θα πούλαγε περισσότερα αντίτυπα από την Μάιρα Παπαθανασοπούλου, και ο Manyfingers θα σάρωνε τους πλατινένιους δίσκους και θα μάζευε περισσότερο κόσμο από την Πέγκυ Ζήνα, ίσως και να ήταν πιο δίκαιος! Αλλά σίγουρα θα ήταν αφόρητα βαρετός...

Αντώνης Ξαγάς

These icons link to social bookmarking sites where readers can share and discover new web pages.
  • Digg
  • Sphinn
  • del.icio.us
  • Facebook
  • Mixx
  • Google
  • Furl
  • Reddit
  • Spurl
  • StumbleUpon
  • Technorati