“ …Έτσι για να θυμόμαστε ότι η ζωή είναι μια φονική μάχη και ότι η φύση δεν είναι "φίλος" μας και δεν μπορούμε να ζήσουμε σε αρμονία μαζί της. Η μόνη αρμονία με τη φύση είναι ο ...θάνατος” έγραψε πριν λίγες ημέρες ο Αντώνης μιλώντας για ένα ντοκιμαντέρ με θέμα την ζωή στη άγρια φύση. Αυτό βέβαια είναι κάτι που έχουμε πάρει χαμπάρι από παιδιά: Με τον επιστημονικό χαρακτήρα των ντοκιμαντέρ να μην επιτρέπει κανενός είδους εικονοκρισία, εκεί που καθόμασταν μπροστά στην τηλεόραση να πάρουμε μια ακίνδυνη ψυχαγωγική δόση από το φυσικό περιβάλλον, καταλήγαμε να βλέπουμε αιματοχυσίες που θα ζήλευαν κι οι πιο ακατάλληλες σπλατεριές του μεταμεσονύχτιου προγράμματος.

Δεν θα πάω και πολύ μακριά, παρά μέχρι τον απόλυτα ελεγχόμενο, από τα χεράκια του κηπουρού πλασμένο κήπο της πολυκατοικίας μου: Χαλαρώνοντας στη βεράντα, έχω ήδη παραστεί μάρτυρας σε δύο τρεις ανελέητους γατοκαβγάδες (συνηθισμένο θέαμα βέβαια και από τους δρόμους της γειτονιάς, με ηχητικά εφέ που κάνουν τα ντουβάρια να τρίζουν), αλλά και ενός αποτρόπαιου και χυδαίου βιασμού χελώνας - υπό την υπόκρουση εξίσου ανατριχιαστικών κοπανημάτων! (η στατιστική που λέει ότι τα περισσότερα ατυχήματα συμβαίνουν στο σπίτι είναι για τη χελώνα …μονόδρομος).

Ειδυλλιακή λοιπόν φύση δεν υπάρχει, πέραν από τις φωτογραφίες των καρτ ποστάλ, άντε κι από τα απολύτως ελεγχόμενα, για τουριστική κατανάλωση προοριζόμενα σαφαροτόπια. Λίγο παραέξω να πάει ο άνθρωπος κι ο κίνδυνος καραδοκεί: Το ποτάμι που ξεχείλισε, ο κεραυνός που βρόντηξε, η θανατηφόρα οχιά που δάγκασε, η πεινασμένη αρκούδα που όρμησε. Κάπως έτσι, στο πι και φι, γυρνά ο ανυποψίαστος σύγχρονος άνθρωπος πολλά πολλά χρόνια πίσω στην ιστορία του. Γίνεται και πάλι ένα πλάσμα γυμνό κι ανυπεράσπιστο στις βίαιες δυνάμεις της φύσης, ορατές ή ύπουλες.

Αυτός είναι άλλωστε κι ο λόγος που ο άνθρωπος κατέληξε να γίνει ‘ον κοινωνικό’: Παρά τα όσα μας λένε κάθε μέρα η τηλεόραση και τα περιοδικά, ο απώτερος στόχος της ανθρώπινης συμβίωσης δεν ήταν οι βραδινές έξοδοι με την κούρσα και όλα τα παρελκόμενα, μα η ανάγκη να ταμπουρωθούν απέναντι στο σκληρό φυσικό περιβάλλον που τους απειλούσε, γεμάτο αιμοβόρα, πολύ δυνατότερα από τους ανθρώπους ζώα.

Η μόνη λύση λοιπόν για την ανθρώπινη επιβίωση σε μια άνομη και αήθη φύση, ήταν η δημιουργία ενός τόπου έξω από τη ζούγκλα της, όπου ο άνθρωπος θα λύγιζε την μέχρι τότε αδιαμφισβήτητη δύναμή της, θέτοντας σε αυτήν τους δικούς του κανόνες. Ο άνθρωπος ενάντια στην μητέρα φύση, ήταν ο μόνος τρόπος για την επιβίωση αυτού του ευάλωτου μα και πανέξυπνου παιδιού της.

Μερικές χιλιάδες χρόνια αργότερα, ο άνθρωπος έχει κερδίσει το προπατορικό στοίχημα και με το παραπάνω: Ολόκληρη σχεδόν η γη έχει τεθεί στην εξουσία του, εκατοντάδες ζώα έχουν μετατραπεί σε υπηρέτες του σπιτιού και της κοιλιάς του, η πανίδα και η χλωρίδα υποφέρει και εξαφανίζεται από τον ασύδοτο επεκτατισμό του. Μετά από τόσα χρόνια, οι έννοιες ‘φύση’ και ‘άνθρωπος’ έχουν αποξενωθεί η μία από την άλλη, σαν δυο αντίπαλοι σε ευθεία αντιπαράθεση, με τους ρόλους τους ξεκάθαρους: Η καλή φύση και ο κακός άνθρωπος.

Σα να ξεχνάμε όμως ότι αυτό που στην ουσία κάνει ο άνθρωπος, είναι να υπακούει στις ίδιες τις φυσικές επιταγές - αυτές που θέλουν νικητή τον ισχυρότερο, χωρίς να νοιάζονται για τον πόνο του ηττημένου και για το αίμα του σκοτωμένου. Όπως και στα ντοκιμαντέρ που λέγαμε παραπάνω, μόνο που τώρα είναι η φύση ολάκερη που αιμορραγεί, παραδομένη στην αυτοκαταστροφική της μοίρα: Πληρώνοντας το θρίαμβο του πιο προκομμένου της παιδιού…

Ροζίτα Σπινάσα