Είναι πολλές φορές που, παρακολουθώντας την εκπομπή «Άλλαξέ το» –αυτή με τον διακοσμητή πρώην ‘survivor’– με έτρωγε το χέρι μου να την κράξω δημοσίως και εγγράφως. Το άφηνα όμως, γιατί η τηλεκριτική είναι από τα πιο εύκολα πράγματα που μπορεί να γίνουν. Βλέποντας όμως την έναρξη της τρίτης της σεζόν, με τον παρουσιαστή, ενθαρρυμένο από την καταξίωσή του ως επίσημο μετρ της διακόσμησης, να έχει αναπτύξει μια αυτοκρατορικά αλλοπαρμένη διάθεση, θα το πω και παραέξω: Κατά την ταπεινή μου γνώμη πρόκειται για την πιο ελιτίστικη εκπομπή της ελληνικής τηλεόρασης. Με έναν υφέρπων φασισμό που ξεγλιστρά αρχικά απαρατήρητος, καθότι αφορά τον απολιτίκ χώρο της διακόσμησης, που όμως δεν παύει –από τη φύση του– να έχει και κοινωνικές προεκτάσεις.

Σαφέστατα, ο παρουσιαστής δεν εισέβαλε σε κανενός το σπίτι με το ζόρι, για να επιβάλλει τις απόψεις του περί γούστου και οικιακού στιλ - αντιθέτως οι αιτήσεις του κόσμου στην εκπομπή του είναι διαρκώς υπεράριθμες. Λογικό είναι: Μεγάλη πρόκληση η εντελώς δωρεάν αλλαγή του σπιτιού, και μάλιστα σε ένα χώρο φαντεζί και σούπερ τρέντι, σαν αυτούς που φιγουράρουν στα περιοδικά και στα πολύχρωμα πάνελ της τηλεόρασης. Στις περισσότερες μάλιστα περιπτώσεις πρόκειται για ανθρώπους που δεν έχουν καν την οικονομική δυνατότητα να εκμοντερνίσουν το σπίτι τους, ενώ οι υπόλοιποι προφανώς θεωρούν τους εαυτούς τους ανίκανους να δημιουργήσουν αυτοί κάτι τόσο προχωρημένο.

Κάπως έτσι λοιπόν ορμά στα συνήθως πεπαλαιωμένα σαλόνια ο διακοσμητής της εκπομπής, κι αφού πρώτα περιγελάσει στα μούτρα των ιδιοκτητών το κιτς και τη μπαναλιτέ του υπάρχοντος χώρου, αρχίζει τα μεγαλεπήβολα σχέδιά του, για την εκ θεμελίων αλλαγή του. Σχέδια που απαραιτήτως περιλαμβάνουν μεγάλες ποσότητες εκτυφλωτικά έντονων χρωμάτων. Φυσικά, το προφίλ των κατοίκων του σπιτιού, το εξωτερικό του κτιρίου και το ύφος της γειτονιάς δεν λαμβάνεται ιδιαίτερα υπ’όψιν. Έτσι, για παράδειγμα, ένα παλιό διώροφο του ‘60 στην Ηλιούπολη κατέληξε να είναι στο εσωτερικό του σαν κραυγαλέου χρωματισμού λονδρέζικος χώρος διασκέδασης.

Επίσης, μου είναι δύσκολο να φανταστώ τους απλούς, λαϊκούς ανθρώπους, που μέχρι πρότινος ζούσαν με τα σεμεδάκια και τα σκρίνια τους, να αντέχουν περισσότερο από μια βδομάδα μέσα στους έξαλλα βαμμένους τοίχους, χωρίς ψυχοτραυματικές παρενέργειες - εγώ τουλάχιστον δεν θα άντεχα. Ούτε μπορώ να φανταστώ τον κυρ Ανέστη τον μηχανικό, που θα γυρνά κατάκοπος το μεσημέρι από το συνεργείο, να αράζει στον φούξια καναπέ του αγναντεύοντας τις καναρινί κουρτίνες. Δεν έχω φυσικά τίποτα με τον συμπαθέστατο κύριο Ανέστη, μα δεν είναι ο άνθρωπος που προσδιορίζει τον χώρο του κι όχι ο χώρος τον άνθρωπο;

Βέβαια, το αποκορύφωμα είναι η ώρα της αποκάλυψης του νέου σπιτιού, στους ανυποψίαστους μέχρι τότε ενοίκους του: Οι άνθρωποι συγκινούνται μέχρι δακρύων, μην πιστεύοντας στα μάτια τους ότι έχουν πλέον και αυτοί ένα τόσο τρέντι σπίτι, ενώ ο διακοσμητής-Δημιουργός συγκινείται κι αυτός αυτάρεσκα, χαρούμενος που σκόρπισε τα φώτα της μόδας και στον μπίθουλα, τα σαλόνια του οποίου είχε πριν λίγο απροκάλυπτα χλευάσει.

Κάτι που φυσικά δεν ξεχνάει μέχρι την τελευταία στιγμή, γι’αυτό και ζητάει από τους ενοίκους να του δώσουν το σουβενίρ του: Δηλαδή το κατά τη γνώμη του πιο κακόγουστο αντικείμενο του προηγούμενου σπιτιού! Το οποίο περιγελά μπροστά στην κάμερα για μια ακόμη φορά, χωρίς φυσικά να τον απασχολεί η συναισθηματική του αξία για τους πρώην ιδιοκτήτες του, ούτε το ότι γι’αυτούς ίσως ήταν ένα από τα ωραιότερα αντικείμενα του σπιτιού τους.

Μπορώ πάντως να φανταστώ την αιτία της εμμονής του: Σύμφωνα με γνωστό κανόνα στιλιστικής ματαιοδοξίας, το συνειδητό –εν είδη ειρωνείας– kitsch είναι άποψη. Κι αν μιλάμε για ολόκληρη συλλογή από κακόγουστα αντικείμενα, ‘τότε το πράγμα ξεπερνά τα όρια του kitsch και μεταμορφώνεται σε έγκριτο cult’, σκέφτεται ο παρουσιαστής και μαζεύει και το επόμενο ‘λάφυρο’. Αποκτώντας μαζί του επάξια και τον τίτλο ‘Αννίτα Πάνια της διακόσμησης’.

Ροζίτα Σπινάσα