Στη δια-δικτυακή εποχή, πρώτα άλλαξε το μέσο και μετά, ως απόρροια του πρωτόγνωρου αυτής της αλλαγής, άρχισε να αλλάζει κι ο άνθρωπος. Θα μπορούσε να συμβεί και το ανάποδο, όπως τόσες άλλες φορές, δε συνέβη έτσι όμως.

Όταν μιλάς στο τηλέφωνο –αυτή είναι η απλούστερη ένας προς ένας επαφή που μπορώ να σκεφτώ– όλα είναι συγκεκριμένα, ξέρει ποιος μιλάει με ποιον και τι λένε μεταξύ τους. Αν ένας απ’ τους δύο δεν γνωρίζει το όνομα του άλλου, η όλη επαφή παίρνει άλλη μορφή, με πιο αγαθή την φάρσα και ανεβαίνουμε κατόπιν στις άλλες, τις πιο ύποπτες.

Όταν διαβάζεις ένα περιοδικό ή ακούς ραδιόφωνο ή βλέπεις τηλεόραση, μια επαφή ενός πομπού με πολλούς δέκτες, δηλαδή, το όνομα το διατηρεί μονάχα η μία πλευρά. Αναγκαίο κακό…

Σήμερα πλέον, σ’ αυτό το ευφάνταστο ιντερνετικό γίγνεσθαι που μπορούν πολλοί να μιλάν με πολλούς ταυτόχρονα, το όνομα γίνεται κάτι ρευστό που συχνά δεν υπάρχει. Και αυτό είναι ένας οργουελικός κίνδυνος που μας βάζει σε ένα επίσης οργουελικό περιβάλλον επι-κοινωνίας χωρίς να το έχουμε καν καταλάβει, σιγά-σιγά, εθιστικά, μη αναστρέψιμα.

Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Έχω πάρα πολλές αφορμές πια. Ίσως το πιο δόκιμο θα ήταν γιατί τα γράφω τώρα… Δεν ξέρω.

Το πρώτο που χρειάζεται να πληρείται σ’ όλες τις παραπάνω περιπτώσεις είναι το αυτονόητο του θέματος: να μιλάμε όταν έχουμε κάτι να πούμε, ειδάλλως είναι προτιμότερη η σιωπή. Το Σαββατοκύριακο σκότωσα μπόλικο χρόνο (μεγάλο το ζήτημα), φέρνοντας μια γερή βόλτα σε πλήθος blogs και διαπιστώνοντας πως άντε βαριά να αξίζει το ένα στα πέντε. Δε με χαροποίησε, πώς θα μπορούσε άλλωστε, αλλά από την άλλη υπερασπίζομαι το μέχρι πριν δέκα χρόνια αδιανόητο: να υπάρχει μια τέτοια «πολυφωνία», συγχρονισμένη, με πλήθος comments σε αμέτρητα posts και ας μοιάζει σαν να είναι η «εξέλιξη» ενός παιχνιδιού που έπαψε να είναι επιτραπέζιο και τώρα έγινε επι-οθόνης, με τους μισούς να κάνουν χαβαλέ στους άλλους μισούς.

Σταματάμε εδώ πανευτυχείς; Όχι, βέβαια. Συμβιώνει και ο οργουελικός κίνδυνος που έλεγα παραπάνω, και αυτός είναι ένας: η κατάχρηση της ανωνυμίας. Έχω την αίσθηση πως η επιλογή “anonymous” κατά τη διαδικασία του “post a comment” πρέπει να είναι η συχνότερη όλων. Ποτέ μου δεν κατάλαβα γιατί το πρώτο που κρύβει κάποιος όταν μπορεί να κρύψει κάτι είναι το όνομά του. Και δεν κάνω μαθήματα δεοντολογίας ή ό,τι άλλο παρεμφερές, ούτε κι έχω καμιά τέτοια πρόθεση. Μια απορία εκφράζω. Οτιδήποτε έχω γράψει κατά το παρελθόν το υπέγραψα με το όνομά μου. Όταν κάποιος θέλησε να μου πει το οτιδήποτε, ήξερε πού θα βρει το e-mail μου. Ακόμα και μέσα από τυχούσες διαφωνίες, γνώρισα ανθρώπους με ενδιαφέρον, αντάλλαξα απόψεις και σκέψεις, έκανα φίλους. Τίποτα απ’ αυτά δεν θα γινόταν αν ήμουν ο εκατομμυριοστός “anonymous”, καταλάβατε τι θέλω να πω.

Αλλά έτσι γίνεται συνήθως με κάθε ευκαιρία, είναι καθεαυτή μισός κίνδυνος. Και αν η ευκαιρία είναι πολύ μεγάλη, όπως αυτή που λέμε εδώ, ε, τότε κι ο κίνδυνος είναι τέτοιος. Το είπαμε, πρώτα άλλαξε το μέσο και μετά άρχισε ο άνθρωπος, αλλά άρχισε. Φαίνεται ότι αυτήν την αλλαγή δύσκολα θα μπορούσε να την αντέξει αλώβητος.

Πάνος Πανότας

These icons link to social bookmarking sites where readers can share and discover new web pages.
  • Digg
  • Sphinn
  • del.icio.us
  • Facebook
  • Mixx
  • Google
  • Furl
  • Reddit
  • Spurl
  • StumbleUpon
  • Technorati