Τι την ήθελα φέτος τη δια ζώσης επίσκεψη; Καλά δεν ήταν τα προηγούμενα 14 χρονάκια που διεκπεραίωνα τις υποχρεώσεις μου στα χαλαρά; Έτσι και αλλιώς αυτό που κυρίως πηγαινοερχόταν στο μυαλό μου ξεκινώντας για την ονομαστική του Πολυτεχνείου ήταν η περιέργεια. Προτίμησα, δε, την παραμονή, μεσημεράκι Πέμπτης, αφού εντωμεταξύ σα να μεγάλωσα λιγάκι για να μου έρθει κάνα συντροφικό καδρόνι και τα δακρυγόνα τελευταίας τεχνολογίας μου είναι κάπως αφόρητα.

Η δυσάρεστη πρώτη εντύπωση ήταν ότι το όλο happening έχει εξελιχτεί σε κάτι άνευρο, γραφικό και ξεθωριασμένο τύπου επετείου Κιλελέρ. Η δεύτερη έχει να κάνει με τη μεταμόρφωση του ανθρώπινου είδους μέσω των εποχών: τέρμα πια τα μέλη της Κ.Ν.Ε. με το μουσάκι, τα σοφιστικέ γυαλιά και το αγέρωχο καρό αγωνιστικό πουκάμισο που βρίσκονταν ακροβολισμένοι στα τριγύρω τετράγωνα δίνοντας κουπόνια ενίσχυσης, η κοπέλα με το σκουλαρίκι στη μύτη και το έντονο eye-liner είναι μακράν καλύτερη ως προσέγγιση. Η τρίτη έχει να κάνει με το all time classic «Το Γελαστό Παιδί»: συνεχίζει να αρθρώνει ορθό λόγο, σε λάθος, όμως, αυτιά πλέον. Τις κονκάρδες “Che Guevara” έκανα πως δεν τις είδα.

Από τέτοιες επετείους δεν έχει να περιμένει κανείς πια τίποτα. Ούτε ιστορικά διδάγματα, αφού άπαντες της περίφημης γενιάς της μεταπολίτευσης που με καθ’ οιονδήποτε τρόπο κυβέρνησαν και αποφάσισαν γι’ αυτή τη χώρα τα τελευταία 25 χρόνια είναι υπεύθυνοι για τη σημερινή κρίση και κατάντια. Και δείχνουν να το ξεχνάνε οι μπαγάσες, αυτό κι αν είναι. Δεν αναφέρω ονόματα (δεν έχει κλείσει ακόμη και η υπόθεση με το blogme.gr, για τρεχάματα είμαστε τώρα).

Άσε που αν βάλεις κάτω τους δεκάδες που βγήκαν στα τηλεοπτικά κανάλια για να αφηγηθούν τα γεγονότα, δεν βγάζεις πλέον άκρη με κανένα θεό για το τι πραγματικά έγινε τότε. Ένας αχταρμάς αντιφάσεων, σύγχυσης, μανιέρας και περιαυτολογίας, δηλαδή κατ’ ουσία μπούρδες. Και επειδή κάθε χρόνο που περνάει οι ανάγκες αυξάνονται (περισσότερα κανάλια, παράθυρα, εκπομπές από τις έξι κ.ά.), αλλά θεωρητικά οι διαθέσιμοι επιζώντες λιγοστεύουν, βρίσκουν ή και «εφευρίσκουν» και κάποιους νέους.

Το άλλο το κωμικοτραγικό της υπόθεσης αφορά, φυσικά, στους αχτύπητους πολιτικούς μας που κατάφεραν το εξής απίθανο: να ήταν όλοι, μα όλοι!, μέσα στο Πολυτεχνείο την επίμαχη εκείνη νύχτα Σαββάτου που μπήκε το τανκ. Και όταν λέμε όλοι εννοούμε από κάθε πολιτικό χώρο, ακόμα και συνομήλικοί μου που τότε πηγαίναμε νηπιαγωγείο!

Από τα θλιβερότερα τελικά ενός λαού πρέπει να είναι οι στιγμές που θυσιάζει την ιστορία του στο βωμό των σύγχρονων σκοπιμοτήτων. Που αλλοιώνει το μήνυμα παλιότερων αγώνων. Που κουρελιάζει τις ιδεολογίες. Που δε δίνει στους συνεχιστές του, τη νεότερη γενιά, δηλαδή, να κατανοήσουν το ακέραιο από το ξεβαμμένο. Αλλά τι να περιμένει κανείς; Από το βασικό σύνθημα της εποχής του Πολυτεχνείου του 1973, το «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία», μονάχα το πρώτο από τα τρία έχει και σήμερα το ίδιο νόημα. Τα άλλα δύο έπεσαν ηρωικά στις μάχες συμφερόντων που έγιναν στα 33 χρόνια που μεσολάβησαν.

(Ανακάλυψα στο ιστορικό αρχείο του www.fotoartmagazine.gr και μια φωτογραφία με ένα άλλο σύνθημα της εποχής. Η ελπίδα, ασφαλώς, πεθαίνει πάντα τελευταία.)

Πάνος Πανότας