Είναι φορές τελευταία που με φοβίζουν ακόμα και οι θετικές μου σκέψεις. Μου συμβαίνει συνήθως, όταν με κάποιο τρόπο μου φαίνονται υπεργήινες, εκεί κατέληξα. Τις αποφεύγω, πλέον, όπως ο διάβολος το λιβάνι, όπως αποφεύγω και τα δελτία ειδήσεων των οκτώ (που τραβάνε μέχρι τις εννιά) και μου επιδεινώνουν την κατάσταση.

Τι θα έκανα, λόγου χάρη, αν μια όμορφη μέρα μου έλεγε κάποιος σταράτα να σταματήσω επιτέλους την πολύχρονη γκρίνια και να τα μαζέψω αμέσως για μια νεότευκτη πόλη σε μια καινούργια χώρα. Λέγοντάς μου συνάμα ότι είναι στο χέρι μου να στήσω την κοινωνία της όπως εγώ την έχω στο κεφάλι μου, αφού απηύδησε που όλο τίποτα δε μου αρέσει. Να υποθέσω δε πως μια τέτοια σκέψη δεν έχει περάσει απ’ το μυαλό των περισσότερων από σας, ίσως και ποτέ. Ωστόσο, το θέμα δεν είναι τόσο εύκολο για να χοροπηδάμε σα μικρά παιδιά που τους αγόρασαν γλειφιτζούρι. Μόνον όταν αρχίσει κανείς να βάζει κάτω τα πράγματα και να δουλεύει την σε άτοπο απαγωγή για το ποια τελικώς παίρνει μαζί του απ’ αυτήν την κοινωνία στην καινούργια και τι πετάει στον σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας και της μνήμης καταλαβαίνει και τη δυσκολία του εγχειρήματος. Δοκιμάστε το και θα δείτε τι εννοώ.

Ο κόσμος που ζούμε έχει ζυμωμένα τα δικά μας μειονεκτήματα, είναι από μόνος του μια τρελή αντεπίθεση στην επίθεση όπου οι άγραφοι νόμοι του ισχυρότερου αρκούν για να βγάλουν τους νομοθέτες αιώνων άχρηστους.

Πλανήτης δικαίου δεν υπήρξε ποτέ. Ούτε κράτος, επίσης. Ούτε πόλη, πάλι επίσης. Και όταν αρχίζει κανείς να κλείνει το πεδίο σαν τανάλια έως ότου γίνει τόσο μικρό όσο και κάτι αμιγώς εξατομικευμένο συνειδητοποιεί και το γιατί: μπορεί σε μεμονωμένες περιπτώσεις στοχαστών, οραματιστών και φιλοσόφων του παρελθόντος το δίκαιο να ήταν κάτι συγκεκριμένο και βεβαίως εφαρμόσιμο, και όχι γενικόλογο ως έννοια, αλλά όταν άρχιζαν να μαζεύονται περισσότεροι στο θέμα, να στήνεται ομάδα με πάνω από δύο, δηλαδή, το δίκαιο πήγαινε περίπατο και παρέμενε μονάχα ως πολυτελής σπουδή. Κι αυτό από τότε, πολύ παλιά, δηλαδή ανέκαθεν.

Καθετί ιδεατό είναι από πάρα πολλές πλευρές ωραίο. Είναι, εντούτοις, και δύσκολο συγχρόνως. Και το πιο απλό από αυτά είναι μερικές φορές και το δυσκολότερο, όπως το να λέει κανείς «θέλω ένα δικαιότερο κόσμο» και να περιμένει αυτό να πραγματοποιηθεί.

(Από το www.humor.gr ψάρεψα και «τη μπάλα στα μούτρα», μου άρεσε και ως σύλληψη. Ο δημιουργός του αγνοείται, αν το δει ας επικοινωνήσει και θα αποκατασταθεί και τυπικά.)

Πάνος Πανότας