Αυτές τις μέρες ξεκίνησα να διαβάζω τη «Μεταδημοκρατία» του Colin Crouch, ένα δοκίμιο με έκταση τόση ώστε να γίνεται αυτόνομο βιβλίο, αν υπολογίσει κανείς και τη μακροσκελή, αλλά διαφωτιστική για τα περαιτέρω, εισαγωγή του Αλέξανδρου Κιουπκιολή που το μετέφρασε κιόλας.

Σκέφτομαι πως η παρά φύση ενισχυμένη εξατομίκευση του σημερινού τρόπου ζωής και το life style έχουν οδηγήσει τους πιο συνετούς από μας σε μια σχεδόν καθολική αποϊδεολογοποίηση. Των πάντων, ακόμα και του εαυτού μας. Αυτό που οι αναλυτές ονομάζουν μεσαίο χώρο έγινε πια από απλό παιδικό μπαλόνι αερόστατο, αλλά και πάλι δε μας χωράει όλους, είναι στο παρά ένα να εκραγεί.

Σκέφτομαι πως δεν μπαίνουμε καν στον κόπο πλέον να εξηγήσουμε τα πράγματα, δεν έχουμε τη διάθεση να παρέμβουμε σε τίποτα, θεωρούμε μάταιη την κάθε προσπάθεια επειδή έχουμε πειστεί ότι στο τέλος θα καταλήξει και αυτή στον κουβά. Είναι ευτύχημα τελικά που σήμερα δεν έχεις το χρόνο για να προλάβεις να αντιληφθείς επακριβώς όλα όσα σου δίνονται αφειδώς και άνευ μέτρου, που μπορείς να μην ξημεροβραδιάζεσαι μπροστά στο κουτί καταναλώνοντας άγευστα σκουπίδια επειδή νυστάζεις. Τουλάχιστον μένεις σε μια ασφαλή τροχιά την ίδια στιγμή που τριγύρω γίνεται ένα πραγματικό μακελειό:

Διαπλοκή και ιδιωτικοποιήσεις που δεν παίρνεις πρέφα, νέες τεχνολογίες που σου κλείνουν πόρτες όταν ψάχνεις με χαλασμένη πυξίδα να τις βρεις, λιτότητα που όλο τελειώνει και ποτέ δεν τελείωσε, τοπικές εξεγέρσεις βίας που σ’ αυτή τη χώρα οι περισσότερες γίνονται απλώς για να γίνονται (κάποτε πρέπει να σας γράψω την ιστορία της μολότοφ, της πιο αγαπημένης των δρόμων), τηλεδικεία με οκτώ «παράθυρα» ταυτόχρονα που σε ζαλίζουν (αλήθεια χάθηκαν τα τραπέζια να κάτσουν όλοι μαζί;), junk food στο πόδι, συμπληρώματα διατροφής, ώρες επί ωρών στην οθόνη του υπολογιστή ψάχνοντας εν είδη τεχνητής αναπνοής τη συναναστροφή μέσω blogs και ιστοσελίδων που έχουν υποκαταστήσει τα πάντα, από τη βόλτα για ψώνια μέχρι το σεξ.

Ναι, το target group της «Μεταδημοκρατίας» του Crouch είναι αχανές. Και πιάνει πρώτα εμένα, το μέσο ανασφαλή άνθρωπο που δεν εμπιστεύεται ούτε τους κυβερνώντες, ούτε τους χιλιοειπωμένους θεσμούς τους. Γι’ αυτό το αγόρασα, γι’ αυτό το διαβάζω. Έστω και αν συχνά χασμουριέμαι. Έστω και αν δεν περιμένω πλέον τίποτα από μερικές σελίδες βιβλίου, εκτός ίσως από μια μικρή ανάσα ελπίδας και, το ομολογώ, από το να δικαιολογήσω την ύπαρξή μου όταν συμβαίνει να μη το μπορώ μόνος μου.

(Η «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα» διάθεση αντιμετωπίζεται με ισχυρή αντιβίωση όπως η γελοιογραφία του Αλέκου Σκουταριώτη από τη σελίδα)

Πάνος Πανότας