Εδώ και καιρό, η γνωστή, παλιά, «καλή» κεφαλαιοκρατία, έτσι όπως αναδείχτηκε μέσα από τη βιομηχανική επανάσταση (αυτό γράφουν ακόμα τα βιβλία κοινωνιολογίας), πνέει τα λοίσθια. Ίσα που επιβιώνει, δηλαδή. Όποιοι από τους σύγχρονους ιθύνοντες εμμένουν σε μοντέλα του απώτερου παρελθόντος έχουν ξεμείνει, είναι καταδικασμένοι να τους φάνε τα μαύρα σκοτάδια. Ήδη το δυνατότερο trademark του 21ο αιώνα είναι καθαυτή η πληροφορία ως προϊόν. Και είναι η παραγωγή, διακίνηση και εμπορία πληροφοριών που γεννούν ταχύτατα αυτό που θα ισχυροποιηθεί ως η νέα επιχειρηματική τάξη. Τα υπόλοιπα αγαθά, σχεδόν όλα, απαξιώνονται με γοργούς ρυθμούς.

Παράλληλα, σ’ αυτό το καινούργιο οικουμενικό πεδίο δραστηριοποιείται, ίσως πριν από οποιοδήποτε άλλον, και ο υπόκοσμος με τα καρτέλ του. Ο μηχανισμός του υποκόσμου, πρέπει να πούμε, ήταν ανέκαθεν πιο προσαρμοστικός, με ισχυρότατη ανοσία. Πλέον, η κατευθυνόμενη, ελεγχόμενη πληροφόρηση και λέξεις όπως προπαγάνδα και προβοκάτσια, που βγήκαν μετά και μέσα από τους δύο παγκόσμιους πολέμους, και στη συνέχεια τον ψυχρό, παίρνουν μια άλλη διάσταση γενόμενοι η αιχμή των όσων κινούν τα νήματα και λαμβάνουν τις αποφάσεις.

Πριν τρεις βδομάδες έγραφα από εδώ ότι η ενημέρωση ακολουθεί σε γήρας την πολιτική. Άλλα είχα κατά νου τότε. Είχα περιορίσει ατυχώς το θέμα στην Ελλάδα. Λίγες μέρες μετά η ρωσίδα δημοσιογράφος Anna Politkovskaya, 48 χρονών και μητέρα δύο παιδιών, βρισκόταν δολοφονημένη στο ασανσέρ της πολυκατοικίας της. Είχε αρνηθεί να αφομοιωθεί.

Το 1969 ο αμερικανός συγγραφέας Norman Spinrad στη νουβέλα του «Ο Τζακ Μπάρον και η Αιωνιότητα» κατέθετε ένα μελλοντολογικό σενάριο όπου τα media, η πολιτική, τα παιχνίδια εξουσίας και το σεξ αναμιγνύονταν σε ένα αδυσώπητο κύκλο βίας και αίματος. Σχεδόν 4 δεκαετίες μετά, εκείνες οι πλοκές του Spinrad είναι επίκαιρες όσο ποτέ. Και τότε ήταν, σήμερα, όμως, είναι ταυτόσημες με τα παγκόσμια δρώμενα. Ο όρος «μιντιοκρατία» μπήκε πια στα λεξικά. Και, όπως, συμβαίνει συνήθως κάτι μπαίνει στο λεξικό όταν έχει ήδη παγιωθεί ως σημασία στην κοινωνία.

Από τους χάρτινους χαρακτήρες του Spinrad, βεβαίως, μέχρι την τωρινή, απτή, πραγματικότητα οι κανόνες έγιναν πιο σκληροί. Στην ιστορία του ο Jack Barron επιβίωνε των συνωμοσιών, ζούσε. Στον real time κόσμο του 2006 η Politkovskaya βρέθηκε νεκρή με τέσσερις σφαίρες.

Ξυπνώ απότομα. Και είναι τότε που σκέφτομαι πως το μέλλον έρχεται κατά πάνω στους τολμηρούς και θαρραλέους με τη ζωή πολύ νωρίτερα του κανονικού. Μαζί του έρχεται αναπόφευκτά και ο θάνατος.

(Ενδιαφέρον κι ένα παλιότερο άρθρο του Paul Kurtz με τίτλο “The New Mediacracy: A Threat to Democracy” στη διεύθυνση www.csicop.org/articles/mediacracy/)

Πάνος Πανότας