Ζούμε σε έναν κόσμο που τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Ο χρόνος είναι πράγματι σχετικός, φεύγει όλο και πιο γρήγορα. Παρασέρνοντάς μας σε μια κούρσα ασθματική, με διττό το καθήκον: Όχι μόνο να τον προλάβουμε, μα και να μη χάσουμε στιγμή από αυτόν. Να πετύχουμε καλή επίδοση, μα και να ζήσουμε τη διαδρομή. Καθήκον δύσκολο και αντιφατικό συνάμα, γιατί πρέπει να είμαστε χαλαροί ενώ βιαζόμαστε, να χαμογελάμε ανέμελα ενώ αγωνιζόμαστε. Να είμαστε σκληροί και ανταγωνιστικοί, για να αντέξουμε την επιτάχυνση, μα ρομαντικοί κι ευαίσθητοι συνάμα, για να απολαύσουμε το ταξίδι.

Κάπου εδώ καραδοκεί η ψευδαίσθηση. Ψευδαίσθηση υποχρεωτική και αναπόφευκτη, ψευδαίσθηση του ίδιου μας του εαυτού. Τον οποίο δεν προλαβαίνουμε ποτέ να γνωρίσουμε αληθινά, αφού πάντα μας ξεφεύγει στη στροφή. Πιο γρήγορος κι απ’ τη σκιά του, μόλις που καταφέρνουμε να τον αποκρυπτογραφήσουμε κι αυτός έχει ήδη μεταμορφωθεί σε κάτι καινούργιο. Διαλέγοντας το δρόμο πριν από εμάς, σε μια κούρσα ταχύτητας εκτός ελέγχου.

Χιλιάδες στόχοι λάμπουν μπροστά στα μάτια μας, σα φωτεινοί φάροι μες στο προσωπικό μας σκοτάδι. Γεμίζοντας με τα γλυκά τραγούδια των σειρήνων την τρομαχτική σιωπή του τίποτα. Κι εμείς σπεύδουμε προς αυτούς, σκορπάμε προς όλες τις κατευθύνσεις σε χίλια κομμάτια. Μπερδεύοντας τα βήματά μας κι υπονομεύοντας τις αυθόρμητες προθέσεις μας. Καταλήγοντας σε ένα υβρίδιο του εαυτού μας, που ξέρει να πετυχαίνει αυτό που θέλει, δε μαθαίνει όμως αν πραγματικά θέλει αυτό που πετυχαίνει. Ερωτηματική επιτυχία, με τον επόμενο στόχο να περιμένει στη σειρά του.

Είναι φορές που, ζαλισμένοι από τον ίλιγγο, πατάμε για μια στιγμή το φρένο, κι όλα γύρω μας παγώνουν. Για μια στιγμή μόνο - στιγμή όμως κρίσιμη. Γιατί τότε, αποδεσμευμένοι από την παραμορφωτική δύναμη του χρόνου, βλέπουμε τα πράγματα σε άλλες διαστάσεις. Αντικρίζουμε τον εαυτό μας κατάματα, μια απορημένη φιγούρα να μας κοιτά στον καθρέφτη. Το πόση ώρα θα αναλογιστούμε το ‘γιατί’ του βλέμματός του, θα καθορίσει και της συνέχεια της ζωής μας: Τότε, είτε θα εγκαταλείψουμε τον αγώνα, περνώντας αμετάκλητα σε ένα διαφορετικό, προσωπικό χωροχρόνο –μια ακόμη ανεξήγητη μαύρη τρύπα για τους υπόλοιπους–, είτε θα ξεκινήσουμε και πάλι την τρεχάλα, καταχωνιάζοντας την αμήχανη παύση στο χρονοντούλαπο των συνειδησιακών μας κρίσεων. Μέχρι το επόμενο σταμάτημα.

Κι όταν, πολύ αργότερα, το φυσικό φρένο της ζωής χαμηλώσει αναγκαστικά την ταχύτητα στο ρελαντί, η ταινία της ζωής προβάλλεται σε μια αργή σεκάνς. Τότε ο πρωταγωνιστής έχει την ευκαιρία να βουλιάξει στη θέση του θεατή και να παρακολουθήσει το προσωπικό του μικρόδραμα. Θα ξαναζήσει το πεπερασμένο, βιώνοντας ξανά, με τη δύναμη της μνήμης, τις συγκινήσεις του. Ίσως και να καταλήξει για το σωστό και για το λάθος - χωρίς δυνατότητα ανατροπών, μα έτσι, για την ιστορία του πράγματος. Γνωρίζοντας, από την ανέλπιδη θέση της κερκίδας, τον ασθμαίνοντα εαυτό του. Κι αγαπώντας τον, όχι εγωκεντρικά, μα με τη στοργική αγάπη της κατανόησης. Αποκτώντας συνείδηση και μια στάλα σοφίας.

Κι όλα αυτά, αν η ζωή δώσει στο δρομέα το δώρο της ανάπαυλας μετά το (τελευταίο) φίνις - χωρίς πια την ταχύτητα του χρόνου να τον κυνηγά, καίγοντας με την καυτή ανάσα του το σβέρκο. Είναι, όμως, φορές που η ζωή δεν είναι τόσο γενναιόδωρη για να χαρίσει την ευκαιρία του απολογισμού. Τότε το νήμα κόβεται απότομα, με την τελευταία πνοή να βγαίνει στο ίδιο λαχάνιασμα με τις προηγούμενες. Κι ο χρόνος αναδεικνύεται ο μεγάλος νικητής, κατατρέχοντας το δρομέα μέχρι την τελευταία στιγμή. Χωρίς να υπάρχει πραγματικός τερματισμός, παρά μόνο το αδυσώπητο κυνήγι του. Η αέναη μετάβαση από το παρόν στο μέλλον, πάντα ένα βήμα πιο μπροστά, το βλέμμα κολλημένο στην επόμενη σκηνή. Αφήνοντας διαρκώς πίσω τον ίδιο του τον εαυτό, όλο και πιο κουρασμένο, όλο και πιο μόνο. Χωρίς ποτέ να τον γνωρίσει, μέχρι που το αύριο τελειώνει. Με το χρόνο να βρυχάται –τελευταία τραγική υπόκρουση– το μοιραία περιπαικτικό γέλιο του.

Ροζίτα Σπινάσα